Hezkuntza munduan betidanik garrantzi handia eman zaio ipuin kontaketari. Ziur naiz zuri ere txikitan norbaitek ipuinak kontatu dizkizula. Gogoratzen al duzu zeintzuk ziren kontaketak sortzen zizkizun sentipen eta burutapenak?
Dagoeneko konturatuko zinen psikomotrizitateak jolasari eskeintzen dion garrantzia ez dela nolanahikoa. Baina egia esan, gaur egun bizi dugun garaian jolasak ez du merezi duen lekua eta denbora hartzen. Egia izan bada denborak aldatuz doalaz, eta beraiekin batera gizartea, noski. Kalera irten eta denbora tarte baten inguruan gertatzen denari erreparatzen badiogu, azkar asko konturatuko gara jendea lasterketa amaigabean bizi dela. Guztiok bizi gara antzitziketan, lanera joan, gimnasiora, errekauak egitera,... STOP!!
Dagoeneko pare bat urte dira haurrekin aisialdi denboran lanean hasi nintzenetik. Printzipioz aisialdi denbora hori haurren gozamenerako, elkarrekin erlazionatzeko, hizkuntza lantzeko,... prestatzen da, baina errealitatea bestelakoa da. Guraso askok gugana bidaltzen dituzte haurrak tarte horretan lanean edo egon behar dutelako. Niretzat hain garrantzitsua den denbora tarte hori gehiengoarentzat denbora-pasa hutsa baino ez da eta egia esan horrek amorru handia ematen dit. Haurrekin igarotzen dudan denbora jolasten ematen dugu. Hauxe da gehienek pentsatuko dutena, baina egia esan, jolasean ematen dugu denbora horretan haurrek izugarrizko lorpenak egiten dituzte: arauak jartzen eta errespetatzen ikasten dute, ingurukoei laguntza eskeintzen diete, galtzen eta irabazten ikasten dute, erlazionatu egiten dira, beraien mugak gainditzen dituzte,... Taldeetan izan ditudan haur batzuk galtzeak edo egin nahi zutena ezin egiteak sortzen zien frustrazioa gainditzen ikasi dute. Kideek esanbeharrekoa entzuten eta interesa jartzen ikasi dute,... Egia esan ni bezalako begirale apal batentzat jolasa hain garrantzitsua izanik, ezin dut ulertu jende argiak ematen dion garrantzi eskasa. Haurrak mila ekintzetara bidaltzen ditugu ingelesa, matematikak, karatea,... ikas dezaten baina ez gara konturatzen haurraren garapenean badirela beste mila gauza eta modu landu beharrekoak. Azken finean haurra garatu dadin ezinbestekoa da umearen ongizatea.
Zuzendu gabeko pedagogian kokatu behar dugu geure burua. Sena, emozioa, enpatia eta ezaguera erabili ditzakegu, besteak beste. Era berean, badaukagu aukera umeei entzuteko, umeen adierazpenei adi-adi egoteko, umeen lorpen eta produkzioen aurrean sentibera agertzeko; badaukagu aukera iradokizunak egiteko, bideratzeko, laguntzeko edota orientatzeko, baina sekula ez zuzentzeko. Estrategia jakin batzuk landuko ditugu prozesu aktibo baten barruan umea bere esperientziaz jabetu dadin.
Jolasak eskaintzen dion ongizatearen bidez haurrak ondoez horiek gainditzeko gaitasuna dauka. Zentzu honetan, psikomotrizitateak funtzio prebentiboa betetzen du, haurrari garapen psikologikoan laguntzen dio eta. Ez da gehiegikeria, ume guztiek arazoak dituztela esatea; arazo horiek gabe ez legoke hazkuntzarik eta. Gomendagarria da inguru, denbora,... aproposak eratzea, haurrak oztopoak landu eta gainditu ditzan.
Praktika psikomotrizitatearen aita da Bernard Aucouturier frantsesa. Euskal Herrian jarraitzaile asko ditu, Bergarako UNEDeko Psikomotrizitate Eskolaren inguruan mugitzen direnak, batik bat. Eskola horrek behin baino gehiagotan ekarri izan du Euskal Herrira, eta 2003an ere Gasteizen azaroaren hasieran ospatu ziren jardunaldietan aritu zen.Txikitatik giro pedagogiko irekian hezia izan zen. Aita irakaslea zuen eta antzerkia asko gustatzen zitzaion. Freineten laguna zen, eta haren pedagogia jarraitzen zuen. Ama, berriz, ezkerreko militantea zen, gai sozialekin oso konprometitua zegoena eta politikan murgildua zebilena. Giro horretan, gurasoek inoiz ez zuten behartu eskolara joatea, eta nahi zuenean joaten zen.Haur eskoletan asko ibilia da eta urte askotako eskarmentua du. Arlo teorikoan zein praktikoan jarduna da.
Psikomotrizitateaz dihardugunean, pertsonaren egoera bati buruz dihardugu, somaren eta psikearen arteko lotura estuaz, azken batean. Lotura psikosomatiko hori 7/8 urte arteko umeengan agertzen da bete-betean; OSOTASUNAREN (globalitatearen) aldia da egoera hori, motrizitateaaren, afektibitatearen eta kognizioaren arteko lotura haustezinaren aroa. Adin horrekin, umeak neurririk gabe esan eta adierazten du esan eta adierazi beharrekoa, neurririk gabe jabetzen da horretaz edo hartaz, eta espazioarekin, objetuekin eta pertsonekin daukan harremanean agertzen zaizkion elementu guztiak izandatzen ditu. Gaur egun, guztiok onartzen dugu umeak kanpoko munduarekin dauzkan harremanetan sekulako eragina duela bere barneko historia afektiboak.
